Có thể nói công nghiệp hóa là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của quá trình phát triển, đưa cả nền sản xuất vật chất và đời sống văn hóa – xã hội của quốc gia sang một trang mới. Vậy công nghiệp hóa hiện đại hóa là gì? Công nghiệp hóa hiện đại hóa có vai trò quan trọng như thế nào đối với sự nghiệp phát triển và đổi mới của đất nước? Hãy cùng Cafeforexvn giải đáp những thắc mắc trên thông qua bài viết này nhé.
Công nghiệp hóa hiện đại hóa là gì?
Công nghiệp hóa là gì?
Công nghiệp hóa là quá trình chuyển đổi cơ bản và toàn diện hầu hết các hoạt động sản xuất từ việc sử dụng sức lao động thủ công là chính sang sử dụng một cách phổ biến sức lao động phổ thông dựa trên sự phát triển của ngành công nghiệp cơ khí. Ngoài ra, công nghiệp hóa còn được hiểu là quá trình nâng cao tỷ trọng của công nghiệp trong toàn bộ các ngành kinh tế của một vùng kinh tế hay một nền kinh tế. Đó là tỷ trọng về lao động, về giá trị gia tăng, về năng suất lao động,…
Có thể nói quá trình công nghiệp hóa là quá trình chuyển biến kinh tế – xã hội ở một cộng đồng người từ nền kinh tế với mức độ tập trung tư bản nhỏ bé (xã hội tiền công nghiệp) sang nền kinh tế công nghiệp. Công nghiệp hóa là một phần của quá trình hiện đại hóa. Sự chuyển biến kinh tế – xã hội này đi đôi với tiến bộ công nghệ, đặc biệt là sự phát triển của sản xuất năng lượng và luyện kim quy mô lớn. Công nghiệp hóa còn gắn liền với thay đổi các hình thái triết học hoặc sự thay đổi thái độ trong nhận thức tự nhiên.
Hiện đại hóa là gì?
Hiện đại hóa được hiểu là việc ứng dụng, trang bị những thành tựu khoa học và công nghệ tiên tiến, hiện đại vào quá trình sản xuất kinh doanh, dịch vụ và quản lý kinh tế xã hội. Từ việc sử dụng sức lao động thủ công sang sử dụng sức lao động phổ thông ứng dụng những thành tựu công nghệ. Đây là một thuật ngữ tổng quát nhằm biểu đạt tiến trình cải biến nhanh chóng khi con người nắm được khoa học kỹ thuật tiên tiến và dựa vào đó để phát triển xã hội với mộc tốc độ mau chóng chưa từng thấy trong lịch sử.
Tóm lại: Công nghiệp hóa hiện đại hóa hiện nay được hiểu là quá trình chuyển đổi căn bản và toàn diện từ các hoạt động kinh tế và kinh tế – xã hội từ sử dụng sức lao động thủ công là chính sang sử dụng lao động phổ thông cũng như công nghệ, phương tiện và phương pháp tiên tiến, hiện đại để tạo ra năng suất lao động xã hội lớn.
Có thể thấy rằng công nghiệp hóa, hiện đại hóa theo tư tưởng mới không còn bị giới hạn về phạm vi trình độ những lực lượng sản xuất và kỹ thuật đơn thuần mà chỉ nhằm chuyển lao động thủ công thành lao động cơ khí giống như các quan niệm trước đây vẫn nghĩ.
Tìm hiểu tính tất yếu khách quan của công nghiệp hóa hiện đại hóa là gì?
Tính tất yếu khách quan của công nghiệp hóa hiện đại hóa được thể hiện qua các yếu tố chủ yếu sau:
- Từ yêu cầu phải xây dựng cơ sở vật chất- kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội;
- Từ yêu cầu phải rút ngắn khoảng cách tụt lùi về kinh tế, kỹ thuật, công nghệ giữa nước ta với các nước trong khu vực và quốc tế.
- Từ yêu cầu cần phải tạo ra năng suất lao động xã hội cao, bảo đảm cho sự tồn tại và phát triển của chủ nghĩa xã hội.
Ý nghĩa của công nghiệp hóa hiện đại hóa là gì?
Cuộc cách mạng công nghiệp đã tạo ra sự gia tăng cơ hội việc làm. Tiền lương tại các nhà máy cao hơn mức lương mà các cá nhân kiếm được khi làm nông dân. Khi các nhà máy trở nên phổ biến, các nhà quản lý và nhân viên bổ sung được yêu cầu vận hành chúng, làm tăng nguồn cung việc làm và tiền lương chung.
Vì hầu hết các nhà máy và công ty lớn đều nằm gần các thành phố nên dân số di cư đến các khu vực thành thị để tìm việc làm, thường lấn át nguồn cung nhà ở sẵn có. Điều này dẫn đến những cải tiến đáng kể trong quy hoạch thành phố. Đổi mới ngày càng tăng cũng dẫn đến mức độ động lực và giáo dục cao hơn, dẫn đến một số phát minh đột phá vẫn được sử dụng cho đến ngày nay. Những phát minh này bao gồm máy may, tia X, bóng đèn, máy tính và gây mê.
Do những tiến bộ của cuộc Cách mạng Công nghiệp, quốc gia này lần đầu tiên chứng kiến động cơ đốt cháy, bóng đèn sợi đốt và dây chuyền lắp ráp hiện đại được sử dụng trong sản xuất. Cuộc cách mạng công nghiệp đã thay đổi cách mọi người làm việc, các công nghệ có sẵn cho họ và thường là nơi họ sinh sống. Nó làm cho cuộc sống của nhiều người thoải mái mặc dù điều kiện sống của người lao động vẫn còn tồi tệ, điều này cuối cùng đã thúc đẩy sự gia tăng của các liên đoàn lao động dẫn đến điều kiện làm việc được cải thiện và mức lương công bằng.
Như vậy, công nghiệp hóa là quá trình biến một nước có nền kinh tế lạc hậu thành nước công nghiệp hiện đại với trình độ công nghệ, kỹ thuật tiên tiến, có năng suất lao động cao trong các ngành kinh tế quốc dân. Hiện đại hóa là quá trình tận dụng mọi khả năng để đạt trình độ công nghệ ngày càng tiên tiến, hiện đại.
- Trong điều kiện của Việt Nam, Đảng ta xác định: “Công nghiệp hóa, hiện đại hóa là quá trình chuyển đổi căn bản, toàn diện các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và quản lý kinh tế – xã hội từ sử dụng lao động thủ công là chính sang sử dụng một cách phổ biến sức lao động cùng với công nghệ, phương tiện, phương pháp tiên tiến, hiện đại dựa trên sự phát triển của công nghiệp và tiến bộ khoa học – công nghệ, tạo ra năng suất lao động xã hội cao”.
- Giúp đảm bảo và tạo điều kiện cho sự thay đổi về nền sản xuất xã hội, làm tăng năng suất lao động và tăng sức chế ngự của con người với thiên nhiên. Từ đó sẽ góp phần phát triển kinh tế, cải thiện được đời sống của nhân dân và một phần quyết định tới sự thắng lợi của chủ nghĩa xã hội.
- Công nghiệp hóa, hiện đại hóa tạo các điều kiện vật chất đối việc củng cố và tăng cường vai trò của nền kinh tế Nhà nước. Nhờ đó con người sẽ được phát triển một cách toàn diện nhất trong mọi hoạt động kinh tế và xã hội.
- Công nghiệp hóa hiện đại hóa giúp cho nền khoa học và công nghệ có điều kiện được phát triển với tốc độ cực kỳ nhanh chóng và đạt tới trình độ hiện đại, tân tiến. Từ đó tạo điều kiện bổ sung lực lượng vật chất và kỹ thuật cho hệ thống quốc phòng, an ninh, giúp đảm bảo về mọi mặt đời sống bao gồm kinh tế, chính trị và xã hội trong đất nước ngày càng phát triển hơn. Công nghiệp hóa, hiện đại hóa được xem là một nhiệm vụ trọng tâm trong suốt thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội.
Nội dung cơ bản của công nghiệp hóa hiện đại hóa là gì?
Thứ nhất: Công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong sự phát triển mạnh mẽ của lực lượng sản xuất
Thực hiện cơ khí hóa nền sản xuất xã hội nhờ chuyển nền kinh tế từ chỗ dựa trên kỹ thuật thủ công sang nền kinh tế dựa vào kỹ thuật cơ khí thủ công. Đồng thời chuyển nền văn minh nông nghiệp sang nền văn minh công nghiệp.
Nếu áp dụng các thành tựu của khoa học và công nghệ vào những ngành trong nền kinh tế quốc dân thì những thành tựu này được kết nối, gắn liền với quá trình hiện đại hóa và cuộc cách mạng khoa học công nghệ hiện đại.
Nâng cao chất lượng của nguồn nhân lực khi đất nước thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Thứ hai: Xây dựng cơ cấu kinh tế một cách hợp lý, hiện đại và đạt hiệu quả cao
Cơ cấu kinh tế là tổng thể hữu cơ giữa các thành phần kinh tế. Có hai loại cơ cấu kinh tế chính là cơ cấu vùng kinh tế và cơ cấu thành phần kinh tế. Trong đó, cơ cấu của ngành kinh tế thường giữ vai trò trung tâm, quan trọng và cốt lõi nhất.
Tái cơ cấu nền kinh tế (chuyển dịch cơ cấu kinh tế) có nghĩa là chuyển dịch cơ cấu, cấu trúc của một nền kinh tế kém hiệu quả, bị tụt hậu theo hướng nền kinh tế hiện đại và có hiệu quả hơn. Và xu hướng của sự chuyển dịch, thay đổi này chính là hướng từ một nền cơ cấu kinh tế nông nghiệp sang cơ cấu của nền kinh tế nông nghiệp, công nghiệp và sau đó phát triển toàn diện thành cơ cấu kinh tế công, nông nghiệp và dịch vụ.
Cơ cấu lao động cũng sẽ được chuyển dịch theo hướng gắn với phát triển kinh tế tri thức. Đây là một trong những tiền đề làm chi phối theo xu hướng chuyển dịch cơ cấu lao động từng thời kỳ ở nước ta.
Thứ ba: Củng cố và làm tăng cường vị thế lãnh đạo trong quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa.
Đồng thời, hướng tới việc xác lập địa vị thống trị trong các mối quan hệ sản xuất xã hội trong toàn bộ nền kinh tế quốc dân.
Do đó, chúng ta cần nhận thức rõ tính tất yếu khách quan và tác động to lớn của công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Bên cạnh đó, lựa chọn những ngành, sản phẩm có tính cạnh tranh cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước và quốc tế. Tiếp thu và ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ hiện đại vào sản xuất. Học tập nâng cao trình độ học vấn, kinh nghiệm và trình độ chuyên môn, đáp ứng nguồn lao động kỹ thuật cao cho doanh nghiệp và nền kinh tế chung.
Công nghiệp hóa là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của quá trình phát triển, vì nó làm cho sản xuất vật chất và đời sống văn hóa – xã hội của đất nước nâng lên một tầm cao mới. Đối với sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội, công nghiệp.
Trong từng thời kỳ lịch sử, căn cứ vào điều kiện kinh tế – xã hội, công nghiệp hóa có nội dung và bước đi cụ thể, phù hợp. Khi Việt Nam chính thức bước vào thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, Đảng chủ trương công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa, và từ cuối thế kỷ 20 đến nay, quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đã được xác định đầy đủ.
Đó là một quá trình kinh tế, kỹ thuật- công nghệ và kinh tế – xã hội toàn diện, sâu rộng nhằm chuyển đổi nền sản xuất và xã hội Việt Nam từ trình độ nông nghiệp lạc hậu lên trình độ công nghiệp với các trình độ công nghệ ngày càng tiên tiến, hiện đại, văn minh.
Trách nhiệm của công dân đối với sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa là gì?
- Cần nhận thức đúng đắn về tính tất yếu khách quan và tác động to lớn của công nghiệp hóa hiện đại hóa.
- Lựa chọn ngành, sản phẩm có tính cạnh tranh cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước và quốc tế.
- Tiếp thu và ứng dụng các thành tựu khoa học và công nghệ hiện đại vào sản xuất.
- Học tập và nâng cao trình độ học vấn, kinh nghiệm và kỹ năng chuyên môn để đáp ứng nguồn lao động kỹ thuật cho doanh nghiệp nói riêng và nền kinh tế nói chung.
Kết luận
Vừa rồi là nội dung kiến thức về công nghiệp hóa hiện đại hóa là gì. Hy vọng những thông tin trong bài viết này sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về nền công nghiệp hóa, hiện đại hóa cũng như tác dụng, ý nghĩa quan trọng và toàn diện của quá trình công nghiệp, hiện đại hóa trong xã hội chủ nghĩa hiện nay.
