Theo lời chia sẻ từ một trader dày dạn kinh nghiệm, hầu hết mọi người đều trải qua những kiểu suy nghĩ và cảm xúc giống nhau khi tham gia giao dịch trên thị trường forex. Tuy vậy, bạn có thể học được nhiều điều quan trọng từ những khác biệt giữa cách nghĩ của những trader thua cuộc và các trader thành công.
Hệ thống và chiến lược là quan trọng nhất trong giao dịch forex?
Thành công của bạn trên thị trường forex (ngoại hối) không hẳn phụ thuộc hoàn toàn vào hệ thống hoặc chiến lược bạn sử dụng; thực ra loại hình đầu tư này có mang lại lợi nhuận hay không còn phụ thuộc chủ yếu vào tư duy; cũng như cách suy nghĩ và phản ứng của bạn với thị trường.
Tuy nhiên, hầu hết các trang web forex chuyên bán tín hiệu hoặc bán phần mềm giao dịch robot sẽ không cho bạn biết điều này, bởi vì họ muốn bạn tin rằng bạn có thể kiếm tiền trên thị trường chỉ bằng cách mua sản phẩm giao dịch của họ.
Nhưng sự thật là bạn phải nên có một chiến lược giao dịch hiệu quả và không rối rắm, song đó chỉ là bề nổi của tảng băng chìm. Phần chìm đó là bạn cần phải quản lý giao dịch và quản lý cảm xúc của mình một cách chuẩn xác, nếu bạn không thực hiện đúng hai điều này, bạn sẽ không bao giờ kiếm được tiền trên thị trường về lâu dài.
Xem thêm: Ba lý do khiến bê bối FTX lại là động lực tích cực cho Bitcoin
Tại sao hầu hết các trader đều thua lỗ trên thị trường forex?
Có thể bạn đã nghe nói rằng hầu hết những ai giao dịch forex đều bị mất tiền. Điều này là có nguyên do và lý do chủ yếu là hầu hết mọi người đều nghĩ sai về công việc giao dịch. Hầu hết mọi người đều tham gia thị trường với những kỳ vọng phi thực tế, chẳng hạn như nghĩ rằng họ sẽ nghỉ việc chỉ sau một tháng giao dịch hoặc nghĩ rằng họ sẽ biến 1 đồng thành 1000 đồng chỉ trong vài tháng.
Những kỳ vọng phi thực tế như vậy sẽ làm khởi sinh những kiểu tư duy giao dịch dễ gây thua lỗ ở hầu hết các trader vì họ cảm thấy áp lực quá lớn hoặc “quá cần” kiếm tiền trên thị trường. Khi bạn bắt đầu giao dịch với “nhu cầu quá cao” hoặc áp lực kiếm tiền khủng như thế này, cuối cùng bạn sẽ rơi vào bẫy giao dịch theo cảm tính, và đó là cách mất tiền nhanh nhất.
Nên để ý những cảm xúc nào khi giao dịch forex?
Để phân tích cụ thể hơn về những kiểu giao dịch theo “cảm xúc”, bài viết này sẽ tập trung vào một số cảm xúc phổ biến nhất mà các trader mắc phải:
Sự tham lam
Có một câu ngạn ngữ phương Tây nói về việc giao dịch như sau: “Phe mua kiếm được tiền, phe bán cũng kiếm được tiền và kẻ tham thì bị ‘làm thịt’”. Nói theo nghĩa đen, điều đó có nghĩa là nếu bạn tham lam khi giao dịch trên thị trường thì gần như chắc chắn bạn sẽ mất tiền. Các trader thường rất tham lam khi họ không chốt được lời bởi vì họ nghĩ rằng mọi lệnh giao dịch đều sẽ mãi mãi đi theo hướng có lợi cho họ.
Một điều khác mà các trader tham lam thường làm là đặt thêm lệnh chỉ vì thị trường đã di chuyển theo hướng có lợi cho họ. Bạn có thể đặt thêm lệnh giao dịch nếu có lý do hợp lý dựa trên hành động giá, nhưng nếu bạn làm như vậy chỉ vì thị trường đã di chuyển theo hướng “có lợi” đôi chút cho bạn, thì thường đó là hành động xuất phát từ lòng tham.
Rõ ràng, việc mạo hiểm quá nhiều chỉ trong một lệnh giao dịch ngay từ ban đầu là một hành động cực kỳ tham lam. Vấn đề ở đây là bạn cần phải hết sức cẩn thận với lòng tham, bởi vì nó có thể “phản phé” lại bạn và nhanh chóng làm bạn cháy tài khoản giao dịch.
Sự sợ hãi
Giới trader thường phát sinh tâm lý sợ hãi lúc tham gia thị trường khi họ mới bắt đầu giao dịch và chưa nắm vững các chiến lược giao dịch sao cho hiệu quả, chẳng hạn như giao dịch theo hành động giá (trong trường hợp đó, trader vẫn chưa nên giao dịch bằng tiền thật). Nỗi sợ hãi cũng có thể nảy sinh sau khi trader bị thua lỗ liên tục hoặc sau khi chịu một khoản lỗ lớn hơn mức họ tưởng tượng đến nỗi khó chấp nhận về mặt cảm xúc.
Để chinh phục nỗi sợ hãi trước thị trường, trước hết bạn phải đảm bảo rằng bạn không bao giờ được mạo hiểm số tiền nhiều hơn mức bạn có thể chấp nhận được khi thua lỗ trong một lần giao dịch. Nếu bạn cảm thấy hoàn toàn ổn với việc mất số tiền mà bạn đã mạo hiểm thì không có gì phải lo sợ. Sợ hãi có thể là một cảm xúc rất tạo ra nhiều hạn chế đối với trader vì nó có thể khiến họ bỏ lỡ nhiều cơ hội giao dịch tốt.
Trả đũa
Các trader đôi khi trải qua cảm giác muốn “trả đũa” thị trường khi họ bị thua lỗ một lệnh giao dịch mà họ đã “chắc mẩm” sẽ thành công. Vấn đề ở đây là không có điều gì “chắc chắn” khi giao dịch cả… không bao giờ. Ngoài ra, nếu bạn đã mạo hiểm quá nhiều tiền vào một lệnh giao dịch, và bạn cuối cùng mất đi số tiền đó, thì có nhiều khả năng bạn sẽ muốn thử quay trở lại thị trường để kiếm lại số tiền đã mất, mà điều này thường chỉ làm lỗ càng chồng thêm lỗ (và đôi khi lỗ lần sau nặng hơn lần trước), vì khi đó một lần nữa bạn chỉ đang giao dịch theo cảm tính.
Hưng phấn
Mặc dù cảm thấy hưng phấn thường là điều tốt, nhưng cảm xúc này thực sự có thể gây thiệt hại cho tài khoản của trader sau khi người đó lãi to hoặc liên tiếp thắng lớn. Trader thường có thể trở nên tự tin quá mức sau khi thắng một vài lệnh trên thị trường, vì lý do này mà hầu hết các trader đều phải trải qua giai đoạn thua lỗ thảm hại nhất ngay sau khi thắng lợi hàng loạt trên thị trường.
Trader thường dễ nảy sinh tâm lý muốn quay trở lại thị trường ngay sau khi chốt được một khoản giao dịch “hoàn hảo” hoặc sau khi lãi 5 lệnh giao dịch liên tiếp. Có một ranh giới rất mong manh giữa việc giữ thái độ sao cho thực tế với việc mộng tưởng rằng mọi thứ bạn giao dịch trên thị trường đều sẽ biến thành vàng.
Để cảm xúc dẫn đường
Nhiều trader bị rơi vào vòng xoáy giao dịch theo cảm xúc và mất tiền sau khi họ thiết lập được một chuỗi chiến thắng liên tiếp. Lý do là vì họ cảm thấy tự tin và hưng phấn và quên đi mức độ nguy hiểm thực sự của thị trường và BẤT KỲ LỆNH GIAO DỊCH NÀO CŨNG CÓ THỂ BỊ THUA LỖ. Điều quan trọng cần nhớ ở đây là giao dịch là một trò chơi dài hạn nặng về xác suất, tức là nếu bạn giao dịch thắng lợi với xác suất cao, cuối cùng bạn sẽ kiếm được tiền trong dài hạn nếu bạn tuân theo kế hoạch giao dịch với tinh thần kỷ luật.
Nhưng, ngay cả khi bạn có xác suất thành công đến 70% thì bạn vẫn có thể bị thua lỗ 30 lệnh liên tiếp trong tổng số 100 lệnh. Vì vậy, hãy luôn ghi nhớ điều này và hãy nhớ rằng bạn sẽ không bao giờ biết được lệnh giao dịch NÀO sẽ thua lỗ và lệnh giao dịch NÀO sẽ có lãi.
Làm thế nào để hình thành và duy trì tư duy giao dịch hiệu quả?
Để hình thành và duy trì được tư duy giao dịch forex hiệu quả, trader phải tuân thủ theo rất nhiều kỷ luật đúng đắn và người trader thường phải rất nỗ lực về mặt ý thức. Để đạt được điều đó tuy không hẳn là quá khó, nhưng nếu bạn muốn hình thành một kiểu tư duy giao dịch hiệu quả, bạn phải chấp nhận nhiều vấn đề thực tế về công việc giao dịch và sau đó tham gia thị trường dựa trên những thực tế này.
Hiểu chiến lược giao dịch của mình (lợi thế giao dịch) là gì và nắm vững nó
Bạn phải trở thành một “tay súng thiện xạ” trên thị trường thay vì một “tay súng loạn xạ”, mà điều này phụ thuộc vào việc bạn có nắm rõ tường tận về chiến lược giao dịch của mình hay không và hoàn toàn KHÔNG quan tâm về bức tranh thị trường trước khi bạn mạo hiểm số tiền mồ hôi nước mắt của mình.
Bạn cần phải luôn quản lý rủi ro của mình một cách chuẩn mực
Nếu bạn không kiểm soát rủi ro trong TẤT CẢ NHỮNG LẦN giao dịch riêng rẽ, bạn sẽ rơi vào cái bẫy giao dịch theo cảm xúc làm mù mờ tâm trí, và chắc chắn rằng một khi bạn bắt đầu trôi vào vòng xoáy giao dịch forex theo cảm xúc, bạn sẽ rất khó CÓ THỂ dừng lại, hoặc thậm chí không thể nhận ra rằng bạn đang giao dịch theo cảm xúc ngay từ đầu.
Bạn có thể tránh mắc vào cái bẫy giao dịch quá cảm tính bằng cách mạo hiểm chỉ một số tiền vừa đủ cho mỗi lệnh giao dịch mà số tiền đó bạn hoàn toàn có thể chấp nhận khi bị mất. Bạn nên LƯỜNG TRƯỚC TÌNH HUỐNG THUA LỖ trong bất kỳ lệnh giao dịch nào, như vậy bạn sẽ luôn nhận thức được khả năng thua lỗ một cách chân thực nhất.
Đừng giao dịch quá mức
Hầu hết các trader đều giao dịch với tần suất quá dày đặc. Bạn cần phải biết chắc chắn 100% lợi thế giao dịch của mình là gì và sau đó CHỈ giao dịch khi lợi thế xuất hiện. Một khi bạn bắt đầu giao dịch chỉ vì bạn “cảm thấy đang có lợi thế” hoặc vì bạn “gần như” cảm nhận được lợi thế giao dịch của mình thì khi đó bạn sẽ bắt đầu một chuỗi hành động giao dịch theo cảm xúc mà có thể rất khó dừng lại.
Đừng giao dịch quá đà và nhiều khả năng bạn sẽ không thể trở thành một trader forex thành công nếu quá “giàu cảm xúc”.
Bạn nên giao dịch một cách có tổ chức trong giao dịch forex
Tất cả các điểm vừa nêu trong bài viết này có thể được gói gọn lại thành một điểm cốt lõi duy nhất: trader có tổ chức. Có tổ chức là phải có một kế hoạch giao dịch và một bản nhật ký giao dịch thực thụ và bạn phải thực sự sử dụng cả hai thứ này thường xuyên.
Bạn cần phải nghiêm túc nhận định rằng công việc giao dịch forex giống như một công việc kinh doanh thực thụ chứ không phải là một chuyến đi rong chơi đến sòng bạc. Hãy bình tĩnh và có tính toán kỹ lưỡng mỗi khi bạn tham gia thị trường, làm như vậy bạn sẽ dễ dàng ngăn chặn những cảm xúc gây ảnh hưởng tiêu cực đến việc giao dịch.
